بنام خدا
در علم فقه احکام اسلام سه گونه است عبادات معاملات احکام وسیاسات عبادات اموری است که به قصد قربت انجام میشود ومعاملات با رضایت اطراف آن و احکام وسیاسات اموری است که در انجام آنها نیاز به رضایت ندارد .عبادات دو گونه است واجب ومستحب وموارد واجب آن ده گونه است که عبارتند از:نماز روزه خمس زکات حج جهاد امر بمعروف ونهی ازمنکر تولی وتبری. این موارد در رسالات عملیه آمده است .آنچه مورد بحث ماست عبادات است که بقصد قربت الی الله انجام میشود چه واجب ویا مستحب.
اینک باید دید آیا دولت اسلامی میتواند عبادات را که جنبه قربت دارد بعنوان یک قانون الزام آور در کشور اعمال کند. مثلا آیا میتواند مانند عربستان خواندن نماز را اجباری کند؟ یا روزه را به مردم تحمیل کند؟ یا خمس وزکات را بزور بگیرد؟ یا مردم را مجبور به حج ویا جهاد نماید ویا اینکه امر بمعروف ونهی ازمنکررا قانون اجباری کند وبالاخره تولی وتبری را الزامی کند؟ودیگر عبادات مستحبی.
پاسخ اینستکه بله اگر دولت بخواهد این موارد را قانونی کند میتواند چرا که دارای قدرت است وقادر براین امر مانند دولت عربستان که کرده است .اما دیگر این موارد عبادت تلقی نمیشود واز طرف دیگر با قانونی شدن آنها واجب از مسلمان ساقط نمیگردد چرا که اگر الزاما نماز بخواند باید دوباره بقصد قربت نماز خودرا بخواند. بنابراین امر بمعروف ونهی ازمنکر دو عبادت واجب بر هر فردمسلمان است و نمیتواند در قبال آن دربرابر باریتعالی پاسخگو نباشد. اما این امر نباید جنبه قانونی وتحت حکومت حاکم قرار گیرد که آن امر دیگری است . شاید گفته شود که چرا طبق اصل هشتم قانون اساسی این امر در وظیفه دولت اسلامی قرار گرفته وباید قانونی شود .پاسخ اینستکه این اصل مانند مواردی دیگر نا پخته در قانون اساسی آمده است وهرچه درقانون اساسی آمده وحی منزل نیست وممکن است اشتباه شده باشد ولذا در اصلاحات آتی باید در نظر گرفته شود
حاکم اسلامی آنقدر احکام وفروعات دیگری را درعلم احکام دارد ازجمله امور اقتصادی وسیاسی که لزومی ندارد وارد امور عبادی شود ومردم را از آنچه بقصد قربت انجام میدهند از اینگونه امور گریزان شوند .
